از دیل کارنگی تا برایان تریسی: چطور یه سخنرانی درجه‌یک داشته باشیم؟

یکی از اون مهارت‌هایی که می‌تونه زندگی آدم رو از این رو به اون رو کنه، همین مهارت سخنرانیه. این‌که بتونی جلوی جمع حرف بزنی و اون‌جوری که دلت می‌خواد، پیام و حس و انرژی‌ات رو به بقیه منتقل کنی. اما خُب، خیلی از ماها وقتی می‌خواهیم جلوی جمع بایستیم و صحبت کنیم، یه حس عجیب و غریب سراغمون میاد! دست‌هامون می‌لرزه، قلبمون تندتر از همیشه می‌زنه و ذهنمون خالی می‌شه.

اگه این حس رو داری، باید بگم که کاملاً طبیعیِ! خیلی از بزرگ‌ترین سخنرانای دنیا هم یه زمانی همین حس رو داشتن. اما فرقشون با بقیه این بود که تصمیم گرفتن این ترس رو شکست بدن و استاد سخنرانی بشن. پس اگه تو هم می‌خوای توی این کار پیشرفت کنی، بیا با هم نکاتی رو که از اساتید بزرگی مثل دیل کارنگی، برایان تریسی و بقیه یاد گرفتیم، مرور کنیم. قول می‌دم اگه اینا رو اجرا کنی، به یه سخنران حرفه‌ای تبدیل می‌شی. آماده‌ای؟ شروع می کنیم!

برایان تریسی: از ترس تا قله سخنرانی

اول یه داستان برات بگم از برایان تریسی، که یکی از بزرگ‌ترین سخنرانای انگیزشی دنیاست. شاید باور نکنی، ولی برایان تریسی خودش یه زمانی از سخنرانی کردن وحشت داشت!

توی اولین سخنرانیش، دستاش می‌لرزید، صداش قطع و وصل می‌شد و حس می‌کرد که الان از حال می‌ره. اما می‌دونی چی شد؟ تسلیم نشد. تصمیم گرفت یاد بگیره. برایان با تمرین، مطالعه و نگاه کردن به سخنرانای حرفه‌ای، تونست ترسش رو کنار بزنه و به یکی از بهترینای این حوزه تبدیل بشه.

برایان همیشه می‌گه:

«اعتماد به نفس توی سخنرانی، از آمادگی و تمرین مداوم میاد.»

این جمله رو باید با طلا نوشت! چون دقیقاً این‌جوریه. سخنرانی یه مهارته، نه یه استعداد مادرزادی. یعنی هر کسی می‌تونه یادش بگیره؛ حتی من و تو!

من شخصا از شاگردای برایان تریسی هستم و کلی ازش یاد گرفتم هر وقت هم که ایران اومده در سمیناراش شرکت کردم. کلا عاشق کاراش هستم.

۱. مخاطب رو بشناس

برایان تریسی همیشه می‌گه: «سخنرانی برای مخاطبِ، نه برای خودت.» یعنی اولین چیزی که باید بدونی اینه که داری برای چه کسایی حرف می‌زنی. وقتی مخاطب رو بشناسی، می‌تونی حرفات رو جوری بچینی که به دلشون بشینه.

چیکار کنیم مخاطب رو بشناسیم؟

1.یه کم تحقیق کن

قبل از سخنرانی، ببین مخاطبات چه ویژگی‌هایی دارن؟ چند سالشونه؟ دغدغه‌هاشون چیه؟
سوال بپرس: اگه فرصت داری، از برگزارکننده یا آدمایی که مخاطبای تو رو می‌شناسن، سوال کن.
واکنش‌ها رو زیر نظر بگیر: حین سخنرانی، حواست به چهره‌ها و رفتار مخاطبا باشه. ببین کجاها هیجان‌زده می‌شن و کجاها حوصله‌شون سر می‌ره.

«وقتی مخاطب رو بشناسی، می‌تونی جوری حرف بزنی که انگار داری فقط برای اون‌ها صحبت می‌کنی.»

۲. داستان، شاه‌کلید ارتباط

دیل کارنگی یه جمله معروف داره: «داستان‌ها بهترین راه برای لمس قلب مخاطب هستن.» راست هم می‌گه. یه داستان خوب، خیلی راحت‌تر از هزار تا جمله خشک و رسمی، پیامت رو به بقیه منتقل می‌کنه.

چطور از داستان استفاده کنیم؟

داستان مرتبط بگو: اگه داستانت به موضوعت نخوره، مخاطب گیج می‌شه. مثلاً اگه در مورد موفقیت حرف می‌زنی، داستانی تعریف کن که حس تلاش و پیروزی رو منتقل کنه.
شخصی‌سازی کن: بهترین داستانا اونایی هستن که از دل زندگی خودت اومدن. چون مخاطب حس می‌کنه حرفات واقعی و ملموسه.
جزئیات اضافه کن: یه داستان خوب، تصویره. بهش جزئیات بده؛ مثلاً رنگ، صدا یا حتی حس و حال اون لحظه رو توصیف کن.

۳. زبان بدن حرف اول رو می‌زنه

می‌دونی که ۵۵ درصد از تأثیرگذاری تو توی یه سخنرانی به زبان بدنت ربط داره؟ امی کادی، که یه روانشناس معروفه، می‌گه: «زبان بدن تو می‌تونه اعتماد به نفس رو نشون بده یا برعکس، استرست رو لو بده.»

چطور زبان بدنم رو بهتر کنم؟
صاف بایست: شونه‌هات رو عقب بده، سرت رو بالا بگیر و صاف بایست. این‌جوری نشون می‌دی که به حرفات ایمان داری.
تماس چشمی برقرار کن: مستقیم به چشم مخاطب نگاه کن. این کار نشون می‌ده که داری باهاشون ارتباط می‌گیری.
حرکات دست رو مدیریت کن: از دستات استفاده کن، اما نه بیش از حد. حرکات آروم و هدفمند تأثیر بیشتری دارن.

۴. صدات رو حرفه‌ای کن

جولیان ترژر، متخصص صدا، همیشه می‌گه: «صدای تو بزرگ‌ترین ابزارته.» واقعاً هم همین‌طوره. اگه صدات خوب باشه، می‌تونی مخاطب رو تا آخر پای حرفات نگه داری.

چطور صدای بهتری داشته باشم؟
نفس عمیق بکش: قبل از شروع، چند نفس عمیق بکش تا هم آروم بشی و هم صدات قوی‌تر بشه.
تنوع بده: یکنواخت حرف نزن. گاهی صداتو بالا ببر، گاهی پایین بیار. این‌جوری مخاطب خسته نمی‌شه.
تمرین کن: چندتا تمرین صداسازی یاد بگیر و قبل از سخنرانی انجامشون بده.

۵. سکوت، یه ابزار جادویی

فکر می‌کنی سکوت توی سخنرانی یعنی ضعف؟ نه رفیق، سکوت گاهی از هزار تا کلمه قوی‌تره! سیمون سینک، یکی از بهترین سخنرانای دنیا، می‌گه: «سکوت به مخاطب فرصت فکر کردن می‌ده.»

چطور از سکوت استفاده کنم؟
بعد از یه نکته مهم سکوت کن: این کار باعث می‌شه مخاطب حرفت رو بهتر هضم کنه.
قبل از سوال کردن مکث کن: این مکث کوتاه، به مخاطب نشون می‌ده که سوالت مهمه.
توی داستان‌گویی تعلیق ایجاد کن: وقتی یه جای حساس داستان می‌رسی، یه لحظه سکوت کن. این کار مخاطب رو میخکوب می‌کنه.

۶. تکنولوژی رو هوشمندانه استفاده کن

کریس اندرسون، مدیر TED، معتقده که تکنولوژی می‌تونه سخنرانی رو جذاب‌تر کنه، البته اگه درست ازش استفاده کنی.

چطور از تکنولوژی استفاده کنم؟
اسلایدهای ساده بساز: اسلاید شلوغ و پر از متن، مخاطب رو خسته می‌کنه. از تصاویر جذاب و متن‌های کوتاه استفاده کن.
ویدیوهای کوتاه و مرتبط پخش کن: اگه ویدیو استفاده می‌کنی، حواست باشه که کوتاه باشه و دقیقاً به موضوعت بخوره.
قبل از سخنرانی تجهیزات رو چک کن: مطمئن شو همه‌چیز درست کار می‌کنه.

۷. تمرین، تمرین و باز هم تمرین

تونی رابینز همیشه می‌گه: «تمرین، اعتماد به نفس می‌سازه.» راست هم می‌گه. هرچقدر بیشتر تمرین کنی، تسلطت بیشتر می‌شه.

چطور تمرین کنم؟

با صدای بلند تمرین کن: حرفات رو چندین بار بلند بگو تا برات طبیعی بشه.
جلوی آینه تمرین کن: این کار کمک می‌کنه زبان بدنت رو بهتر بشناسی.
از بقیه بازخورد بگیر: از دوستا یا خانوادت بخواه که به سخنرانیت گوش بدن و نظر بدن.

آخرش چی؟

حالا دیگه وقتشه که خودت رو باور کنی. یادت باشه، سخنرانی یه مهارت یادگرفتنیه. هیچ‌کسی از اول سخنران به دنیا نیومده. حتی بزرگ‌ترین سخنرانای دنیا هم یه زمانی از صفر شروع کردن. پس تو هم می‌تونی. اینجا یک مقاله مفصل تر برات آماده کردم که انتهاش یک فایل صوتی رایگان هست اون رو هم حتما بخون.

راستی، از بین این نکاتی که گفتیم، کدومشون برات جالب‌تر بود؟ دوست دارم نظرت رو بدونم. منتظرت هستم!